Κυκλική Οικονομία και Ανακύκλωση στην Κεντρική Μακεδονία: Η Μετάβαση σε ένα Βιώσιμο Μέλλον

Η Κεντρική Μακεδονία βρίσκεται σήμερα στο επίκεντρο μιας περιβαλλοντικής και οικονομικής μετάβασης, με την κυκλική οικονομία να καθίσταται κεντρικός πυλώνας της περιφερειακής στρατηγικής. Από τη Θεσσαλονίκη έως και τους μικρότερους δήμους, οι πρωτοβουλίες για την ανακύκλωση και την αξιοποίηση των αποβλήτων αλλάζουν τον τρόπο που η περιοχή αντιμετωπίζει τη διαχείριση των πόρων της.

Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχει καταστεί πρωτοπόρος στην Ελλάδα, κατακτώντας την πρώτη θέση μεταξύ των 13 ελληνικών περιφερειών στην ανάπτυξη στρατηγικών και σχεδίων δράσης για την ενσωμάτωση της κυκλικής οικονομίας. Στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών προγραμμάτων Interreg “CESME” και “BIOREGIO”, έχει αναπτύξει δύο ολοκληρωμένες στρατηγικές που τη διακρίνουν με τον υψηλότερο αριθμό Σχεδίων Δράσης για την ανάπτυξη Βιο-οικονομίας.

Τα στοιχεία αυτά υποστηρίζονται από την αντίστοιχη Ευρωπαϊκή Έκθεση “Bioeconomy strategy development in EU regions” του 2022, που αναδεικνύει την περιφέρεια ως πρότυπο για τη μετάβαση στο κυκλικό μοντέλο οικονομίας.

Οι Μεγάλες Υποδομές που Αλλάζουν το Τοπίο

Το 2024 σηματοδότησε μια νέα εποχή στη διαχείριση αποβλήτων της περιοχής, με την έγκριση δύο εκ των μεγαλύτερων έργων διαχείρισης απορριμμάτων στη χώρα. Ο Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Κεντρικής Μακεδονίας ενέκρινε τα πρακτικά για τη Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων Δυτικού Τομέα και τη Μονάδα Επεξεργασίας Υπολειμμάτων Αποβλήτων και Οργανικών Αποβλήτων Ανατολικού Τομέα.

Η μονάδα της Δυτικής Θεσσαλονίκης θα είναι η μεγαλύτερη στη χώρα με δυναμικότητα 300.000 τόνους απορριμμάτων ετησίως, εξυπηρετώντας περισσότερους από 1.000.000 πολίτες. Παράλληλα, η μονάδα της Ανατολικής Θεσσαλονίκης θα έχει ονομαστική δυναμικότητα 160.000 τόνων κατ’ έτος σύμμεικτων αποβλήτων.

Ένα καινοτόμο στοιχείο των νέων έργων είναι η έμφαση στην ενεργειακή αξιοποίηση των αποβλήτων. Για πρώτη φορά σε διεθνή διαγωνισμό μέσω ΣΔΙΤ στην Ελλάδα, χρησιμοποιήθηκε η δυνατότητα ανάθεσης διαχείρισης δευτερογενών καυσίμων σε ιδιωτικούς φορείς. Η βιομηχανία Τιτάν αναδείχθηκε ως κεντρικός παράγοντας, εξασφαλίζοντας σημαντικές ποσότητες δευτερογενούς καυσίμου για τη μονάδα της στη Θεσσαλονίκη. Αυτή η προσέγγιση αναμένεται να μειώσει δραστικά το ποσοστό ταφής αποβλήτων από το 80% που βρίσκεται σήμερα σε ποσοστά κάτω του 10%, συμβάλλοντας στην επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων.

Δημοτικές Πρωτοβουλίες και Καινοτόμα Προγράμματα

Ο Δήμος Θεσσαλονίκης έχει αναπτύξει ένα από τα πιο προηγμένα συστήματα ανακύκλωσης στην Ελλάδα. Το Κέντρο Πρόληψης-Επαναχρησιμοποίησης-Ανακύκλωσης αποτελεί το επίκεντρο των δραστηριοτήτων, φιλοξενώντας σημαντικές εκδηλώσεις όπως το τριήμερο Περιφερειακό Εργαστήριο Κυκλικής Οικονομίας του έργου LIFE-IP CEI-Greece.

Το ετήσιο Φεστιβάλ Ανακύκλωσης αποτελεί έναν σημαντικό θεσμό ευαισθητοποίησης, προσελκύοντας περισσότερους από 3.500 μαθητές από 65 σχολεία της πόλης.

Οι δήμοι της Ανατολικής Θεσσαλονίκης (Καλαμαριάς, Θέρμης, Πυλαίας-Χορτιάτη, Θερμαϊκού) έχουν δημιουργήσει ένα ενοποιημένο σύστημα ανακύκλωσης που λειτουργεί από το 2007. Το δίκτυο εξυπηρετεί τους 4 δήμους σε συνεργασία με τα εγκεκριμένα Συλλογικά Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης αποβλήτων.

Παράλληλα, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας προσφέρει ευκαιρίες χρηματοδότησης για επιχειρήσεις που επιθυμούν να επενδύσουν στην κυκλική οικονομία.

Οι Στόχοι του 2030

Με στόχο το 2030, η Ελλάδα οφείλει να επιτύχει τους στόχους της Ε.Ε. για τη διαχείριση των αποβλήτων και την κάλυψη των αναγκών από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Η Κεντρική Μακεδονία, με τις υποδομές που αναπτύσσει, βρίσκεται πολλά βήματα μπροστά, ιδιαίτερα σε σχέση με την Αθήνα, τόσο στη διαχείριση αποβλήτων όσο και στην ενεργειακή αξιοποίηση.

Το European Green Deal Investment Plan στοχεύει στην ενεργοποίηση τουλάχιστον ενός τρισεκατομμυρίου ευρώ βιώσιμων επενδύσεων έως το 2030, ενώ ποσό ύψους 290 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ 2021-2027 θα κατευθυνθεί σε δήμους και ιδιώτες για την κατάρτιση και υλοποίηση προγραμμάτων κυκλικής οικονομίας.

Η Κεντρική Μακεδονία και η Θεσσαλονίκη μετασχηματίζονται σε πρότυπο κυκλικής οικονομίας για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Από τις μεγάλες υποδομές του ΦΟΔΣΑ έως τις καινοτόμες δημοτικές πρωτοβουλίες και τις ιδιωτικές επενδύσεις, η περιοχή οικοδομεί σταδιακά ένα ολοκληρωμένο οικοσύστημα που συνδυάζει περιβαλλοντική προστασία με οικονομική ανάπτυξη. Το όραμα μιας κοινωνίας «μηδενικών αποβλήτων» δεν φαντάζει πλέον απραγματοποίητο, αλλά μετατρέπεται σταδιακά σε πραγματικότητα μέσω της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, της καινοτομίας και της συνειδητής συμμετοχής των πολιτών.

Θέλετε να μένετε ενημερωμένοι για τις εξελίξεις της επικαιρότητας;

Διαβάστε όλα τα
τελευταία νέα από την Θεσσαλονίκη & την Ελλάδα, τη στιγμή που συμβαίνουν.