Ανάγκη άμεσης στήριξης της βιομηχανίας για περισσότερες επενδύσεις

Μελέτη για τις επενδύσεις στη μεταποίηση παρουσίασε ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ), η οποία εκπονήθηκε από το Ινστιτούτο του ΣΒΕ (ΙΝΣΒΕ) σε συνεργασία με τη δημοσκοπική εταιρία Palmos Analysis.

Η μελέτη, που πραγματοποιήθηκε σε ένα πολύ μεγάλο δείγμα 603 μεταποιητικών επιχειρήσεων από όλη την Ελλάδα, έδειξε ότι οι επιχειρήσεις που επενδύουν είναι αυτές που δημιουργούν περισσότερες θέσεις εργασίας, καινοτομούν και εξάγουν. Ωστόσο, επενδύουν κυρίως με δικά τους μέσα, χωρίς συστηματική βοήθεια από το κράτος, προγράμματα ή το τραπεζικό σύστημα, και μάλιστα επιχειρώντας μέσα σε ένα περιβάλλον ασταθές, φορολογικά αβέβαιο και διοικητικά δυσλειτουργικό.

Βασικά συμπεράσματα:

• 2 στις 3 μεταποιητικές επιχειρήσεις επένδυσαν την τελευταία διετία.
• όμως: 3 στα 4 ευρώ αυτών των επενδύσεων προήλθαν από ίδια κεφάλαια των επιχειρήσεων. Μόνο το 1,3% των κεφαλαίων προήλθε από φορολογικά κίνητρα και μόλις το 11,5% από τραπεζικό δανεισμό, ενώ το 50% των επιχειρήσεων δεν έκανε χρήση κανενός κρατικού προγράμματος.
• Ο Αναπτυξιακός Νόμος, αντί να διευκολύνει, επιβραδύνει: Μόνο 3 στις 10 επιχειρήσεις τον αξιοποίησαν και το 74% από αυτές αναφέρει γραφειοκρατία και καθυστερήσεις.
• Από τις επιχειρήσεις που πραγματοποίησαν επενδύσεις, μόνον οι μεγαλύτερες στράφηκαν στην καινοτομία και τις εξαγωγές. Οι μικρότερες δεν έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν, δίνουν προτεραιότητα σε πιο άμεσες ανάγκες και στη μείωση του λειτουργικού κόστους.
• Τα σημαντικότερα εμπόδια για νέες επενδύσεις: το φορολογικό περιβάλλον, η πρόσβαση στη χρηματοδότηση, οι καθυστερήσεις των διαδικασιών, η λειτουργία του τραπεζικού συστήματος και η έλλειψη σταθερότητας.
• οι βασικοί λόγοι που δυσκολεύουν τις μεταποιητικές επιχειρήσεις στην υλοποίηση των επενδυτικών τους σχεδίων είναι η αδυναμία εξεύρεσης εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού, η αστάθεια στο διεθνές περιβάλλον και η λειτουργία του τραπεζικού συστήματος.
• Ως προκλήσεις για μελλοντικές επενδύσεις την επόμενη τριετία, επισημαίνονται η έλλειψη εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού, η αστάθεια στο διεθνές περιβάλλον, η λειτουργία του τραπεζικού συστήματος και τα υψηλά επιτόκια δανεισμού.
• Περίπου οι μισές από τις επιχειρήσεις που προτίθενται να επενδύσουν τον επόμενο χρόνο προβλέπουν αύξηση των επενδυτικών τους δαπανών. Μάλιστα, 2 στις 3 μεγάλες επιχειρήσεις προβλέπουν σημαντική αύξηση. Αυτά παρόλο που οι επιχειρήσεις δηλώνουν επιφυλακτικές λόγω των δυσμενών μακροοικονομικών και γεωπολιτικών συνθηκών.
• Επενδυτικές προτεραιότητες όσων θα επενδύσουν είναι η μείωση του λειτουργικού κόστους, η παραγωγή νέων προϊόντων και η αύξηση των εξαγωγών.
• Οι επιχειρήσεις της Θεσσαλονίκης δείχνουν σημαντικά υψηλότερη επενδυτική δραστηριότητα από τις επιχειρήσεις της Αττικής, ενώ παίρνουν μεγαλύτερα ρίσκα στην επενδυτική στρατηγική τους. Τις προβληματίζει λιγότερο η φορολογία, αλλά περισσότερο το κόστος ενέργειας και πρώτων υλών και οι καθυστερήσεις στις διαδικασίες.

Τι χρειάζεται η ελληνική βιομηχανία:

• Πολιτική απόφαση να στηριχθεί η ελληνική βιομηχανία: Να τεθεί στο επίκεντρο του νέου παραγωγικού μας μοντέλου και να έχει δίπλα της μία αποτελεσματική δημόσια διοίκηση.
• Σταθερότητα και πρόβλεψη: Σταθερό, διαφανές και αξιόπιστο φορολογικό πλαίσιο. Μείωση της φορολογίας, των ασφαλιστικών εισφορών και του κόστους ενέργειας.
• Επενδυτικά εργαλεία που λειτουργούν: Ριζική απλοποίηση του Αναπτυξιακού Νόμου και στόχευση των κινήτρων ανά μέγεθος και ρόλο επιχείρησης.
• Πρόσβαση στη χρηματοδότηση για όλους: Μείωση του κόστους δανεισμού και διευκόλυνση της πρόσβασης σε τραπεζική χρηματοδότηση. Ενεργοποίηση τραπεζών και αναπτυξιακών εργαλείων με όρους αγοράς και διαφάνειας.
• Εργασία με προοπτική: Σύνδεση επενδύσεων με τη δημιουργία σταθερών, ποιοτικών θέσεων εργασίας. Βελτίωση του συστήματος επαγγελματικής εκπαίδευσης, θέμα για το οποίο o ΣΒΕ έχει πραγματοποιήσει μια μεγάλη μελέτη με την Deloitte.
• Πράσινη και ψηφιακή μετάβαση με παραγωγική βάση: Επενδύσεις στην καινοτομία, στην εξοικονόμηση πόρων και στον ψηφιακό μετασχηματισμό της παραγωγής.
• Δημιουργία ενός περιβάλλοντος φιλικού για την επιχειρηματικότητα: Απλοποίηση του ρυθμιστικού περιβάλλοντος για την επιχειρηματικότητα και η ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης.

Συνοπτική παρουσίαση

Η μελέτη αποτυπώνει τη δυναμική των επενδύσεων στον κλάδο της μεταποίησης, καταγράφει τις κύριες τάσεις και με βάση αυτά τα δεδομένα:

• Χαρτογραφεί την επενδυτική στρατηγική και τις επενδύσεις που έγιναν από τις επιχειρήσεις την τελευταία διετία
• Αξιολογεί το περιβάλλον υλοποίησης των επενδύσεων.
• Αναλύει τη χρηματοδότηση και τα προσφερόμενα κίνητρα επενδύσεων.
• Παρουσιάζει τις επενδυτικές προτεραιότητες και τις προοπτικές.
• Καταλήγει σε συγκεκριμένες προτάσεις για τη βελτίωση του πλαισίου που διέπει τα κίνητρα επενδύσεων στην Ελλάδα.

Επενδυτική Στρατηγική & Υλοποίηση Επενδύσεων την τελευταία διετία

• Υψηλό ποσοστό των μεταποιητικών επιχειρήσεων πραγματοποίησαν επενδύσεις την προηγούμενη διετία (περίπου 2 στις 3 ή 64%). Ωστόσο, καταγράφεται σημαντική διαφοροποίηση ως προς το μέγεθος (σε όρους απασχόλησης και κύκλου εργασιών), καθώς σχεδόν το σύνολο των μεγάλων επιχειρήσεων (με πάνω από 50 εργαζόμενους και κύκλο εργασιών άνω των 10 εκατομμυρίων ευρώ) πραγματοποίησαν επενδύσεις την τελευταία διετία, ενώ στον αντίποδα οι μισές περίπου μικρές επιχειρήσεις (μέχρι 10 εργαζόμενους και κύκλο εργασιών μικρότερο από 1 εκατομμύριο ευρώ) δεν πραγματοποίησαν επενδύσεις το χρονικό αυτό διάστημα. Οι μεταποιητικές επιχειρήσεις στη Θεσσαλονίκη εμφανίζουν μεγαλύτερο ποσοστό επενδυτικής δραστηριότητας.
• Με εξαίρεση την αγορά μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, όπου οι σχετικές επενδύσεις αφορούν κάθε μέγεθος μεταποιητικής επιχείρησης, οι επενδύσεις σε καινοτομία και τεχνολογία (αγορά λογισμικού, έρευνα και ανάπτυξη για τη δημιουργία νέων ή τη βελτίωση υφιστάμενων προϊόντων κτλ) προέρχονται κυρίως από τις μεγάλες επιχειρήσεις, όπως και η επένδυση στην αναβάθμιση των γνώσεων και δεξιοτήτων των εργαζομένων.
• Οι βασικοί επενδυτικοί στόχοι των μεταποιητικών επιχειρήσεων αφορούν κυρίως στην αύξηση της δυναμικότητας παραγωγής, την αντικατάσταση μηχανολογικού εξοπλισμού παραγωγής και τη μείωση του λειτουργικού κόστους, ωστόσο οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις, που εμφανίζουν πιο σταθερό επενδυτικό προσανατολισμό, δίνουν έμφαση στην παραγωγή νέων προϊόντων και καινοτομίας και την ανάπτυξη των εξαγωγών.
• Η πλειοψηφία των μεταποιητικών επιχειρήσεων ακολουθεί συντηρητική επενδυτική στρατηγική (προσεκτικές επενδύσεις και έμφαση στη σταθερότητα)
• Ο ανταγωνισμός στην αγορά αποτελεί τον παράγοντα που επηρεάζει πρώτιστα τις επενδυτικές αποφάσεις των μεταποιητικών επιχειρήσεων που επενδύουν και έπεται το οικονομικό περιβάλλον και η σταθερότητα.

Αξιολόγηση του Περιβάλλοντος Υλοποίησης Επενδύσεων

• Αρνητική είναι η αξιολόγηση του περιβάλλοντος υλοποίησης επενδύσεων στην Ελλάδα σήμερα από την πλειοψηφία των μεταποιητικών επιχειρήσεων που πραγματοποίησαν επενδύσεις την τελευταία διετία, καθώς σε μια κλίμακα από το 0-Εντελώς εχθρικό περιβάλλον μέχρι το 10-Απολύτως φιλικό περιβάλλον, το 47% των μεταποιητικών επιχειρήσεων βαθμολογεί κάτω από τη βάση (δλδ από 0 μέχρι και 4) το περιβάλλον υλοποίησης επενδύσεων στη χώρα μας έναντι μόλις 27% που δίνει βαθμολογίες πάνω από τη βάση (δλδ από 6 μέχρι και 10). Πρέπει να επισημανθεί, όμως, ότι μεταξύ των μεγάλων επιχειρήσεων, που καταγράφουν και την πιο έντονη επενδυτική δραστηριότητα, η πλειοψηφία των επιχειρήσεων (51% – 54%) δίνουν βαθμολογίες πάνω από τη βάση, ενώ αυξημένο ποσοστό θετικών αξιολογήσεων και μειωμένο ποσοστό αρνητικών αξιολογήσεων δίνουν οι μεταποιητικές επιχειρήσεων με εξαγωγική δραστηριότητα.
• Η αβεβαιότητα στο φορολογικό περιβάλλον θεωρείται από την πλειοψηφία των μεταποιητικών επιχειρήσεων που πραγματοποίησαν επενδύσεις κατά την τελευταία διετία ως το κύριο εμπόδιο για την υλοποίηση επενδύσεων στη χώρα μας και ακολουθούν οι καθυστερήσεις των διαδικασιών (αδειοδοτήσεις, απονομή δικαιοσύνης κτλ) και η πρόσβαση σε χρηματοδότηση και η λειτουργία του τραπεζικού συστήματος.
• Ως βασικοί λόγοι που δυσκολεύουν τις μεταποιητικές επιχειρήσεις στην υλοποίηση των επενδυτικών τους σχεδίων στο μεσοπρόθεσμο μέλλον, αναφέρονται κατά σειρά η αδυναμία εξεύρεσης εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού, η αστάθεια στο διεθνές περιβάλλον και η λειτουργία του τραπεζικού συστήματος. Πρέπει, ωστόσο, να επισημανθεί ότι μεταξύ των μεγάλων επιχειρήσεων που έχουν, όπως είδαμε, επενδυτικό προσανατολισμό, ως βασικός λόγος που δυσχεραίνει την απόφαση για την υλοποίηση επενδυτικών τους σχεδίων αναφέρεται η αστάθεια στο διεθνές περιβάλλον.

Θέλετε να μένετε ενημερωμένοι για τις εξελίξεις της επικαιρότητας;

Διαβάστε όλα τα
τελευταία νέα από την Θεσσαλονίκη & την Ελλάδα, τη στιγμή που συμβαίνουν.